20 Ağustos 2014 Çarşamba

Neslinin tükenişine şahit olacağımız 25 hayvan

İnsan nüfusu arttıkça doğal yaşam üzerinde yarattığımız yıkım da aynı hızla artmaya devam ediyor. Bu galeride göreceğiniz hayvanların soyları ciddi şekilde tehlike altında ve aynı kafayla devam edersek ilerleyen yıllarda nesilleri tükenmiş olması çok muhtemel.

1. Olm
Orta ve Güneydoğu Avrupa'da yaşayan bu ilginç canlı su altında yaşayan nadir amfibiklerden birisidir.  Yaşamının büyük bir bölümünü karanlık su altı mağaralarında geçiren Olmların gözleri yoktur. Bunun yerine harika işitme ve koku alma duyuları bulunmaktadır.

2. Proboscis Maymunu


Sadece Borneo Adası'nda bulunan bu maymun türü, büyük karınları ve ilginç burunlarıyla bilinir. Adaya Hollandalıların gelmesinden Endonezyalılar bu maymuna '' Hollanda Maymunu '' ismini taktılar. Büyük karınları ve turuncu renklerinden dolayı yerliler Hollandalıları bu maymuna benzettiler.

3. Ağaç Kangurusu


Genellikle Yeni Gine ve Kuzey Queensland bölgesindeki yüksek dağlarda yaşayan ağaç kangurusu, Yer kangurularının neslindense de, nedense ağaçlara dadanmıştır.Atlayabilmek için uzun art bacaklarını muhafaza etmiş, fakat bunlar kısalmış ve genişlemiş, ayak tabanları da tırmanmasına yardımcı olmak üzere pürüz pürüz olmuştur.Bu hayvan, yarısı kuyruk olmak üzere, 1 metre 20 santim uzunluğundadır.Ucunda gür bir fırça olan ince kuyruk, kanguru daldan dala sıçrarken dümen ve denge organı vazifesini görür.

4. Balonlu Fok


Balonlu Foklar yalnızca Kuzey Atlantik'in küçük bir kısmında yaşamaktadırlar. Burunlarının üzerinde suda bulundukları zaman şişip inen ilginç bir balon vardır. Bu balonu dişileri etkilemek ve rakiplerine göz dağı vermek amacıyla da kullanırlar. Bu canlılar 3 metre boya ve 400 kg ağırlığa erişebilirler.

5. Hindistan Cevizi Yengeci


Dünyanın en büyük eklem bacaklılarına örnek gösterilebilecek olan bu yengeç türü adından da anlaşılacağı üzere hindistan cevizi ağaçlarına tırmanmasıyla ünlüdür. Ağaçtan düşürdüğü meyveleri güçlü kıskaçlarıyla kırarak yer.

6. Hint Gharial Timsahı


Dünya üzerindeki toplam nüfusu 250'nin altında olan ve sadece Hindistan'da yaşayan bu ilginç timsah türü usta bir balık avcısıdır. 7 metre uzunluğundaki bu görkemli hayvanın sadece balıkla besleniyor olması biraz hayal kırıklığı yaratıyor. Aşırı avlanma sonucunda çocuklarımızın tanıyamayacağı hayvanlar listesinin başında yer alıyorlar.

7. Kakapo


Dünyanın tek uçamayan papağanı olan kakapo aynı zamanda dünyanın en şişman papağanıdır. Sadece Yeni Zelandada yaşayan bu tür yok olmak üzere. Avrupa Kolonileri'nin gelişinden sonra kedi gibi yırtıcı türlerin de gelmesiyle yok olmaya yüz tutmuşlar. Şuan sadece izole adalarda yaşayan  138 adet kakapo kalmıştır.

8. Dugong


Pasifik Okyanusu'ndan Afrika'nın batı kıyılarına kadar türüne çok az rastlanan bir deniz ineğidir. Yıllarca eti ve yağı için avlanan bu hayvan yok olmaya yüz tutmuş durumda.

9. Aksolotl


Aksolotllar (Ambystoma mexicanum) kaplan semenderi grubuna ait Meksika semenderlerinin en tanınmış üyelerindendir.
Ait olduğu sınıfın diğer üyelerinin aksine aksolotllar başkalaşım geçiremediklerinden suda yaşamak zorunda olan canlılardır. Diğer semenderler başkalaşımlarını tamamladıktan sonra (tamamen suyu terk etmeseler bile) karadaki yaşama da uyum sağlayabilirlerken aksolotllar bunu başaramazlar. Erişkin bir aksolotl (1.5 ya da 2 yaşında) genellikle  25 cm boyundadır, bununla birlikte 15 ila 45 cm uzunluklar arasında olabilirler; ancak 30 cmden uzun aksolotllar pek de bulunmaz. Aksolotllar vücut yapısı olarak tipik bir semenderle aynı olsa da, kafasının yanlarında bulunan solungaçlarıyla onlardan ayrılır. Göz kapakları yoktur.

10. İnce Loris


1937 yılından beri sadece 4 kez görülen İnce Loris 1939 ve 2002 yılları arasında hiç görülmedi. 2002 yılında Sri Lanka'da görülen bu hayvanın nesli tükenmek üzere hatta 1990'lı yıllarda neslinin tükendiğine inanılıyordu. 
İnce loris (Loris tardigradus), ilkel bir primat türüdür.
İnce loris gece ortaya çıkar. İri gözleri karanlıkta görmesine yardımcı olur. Bacakları çok incedir. Kuyruğu yoktur. İri, yuvarlak kulakları tüysüzdür. Postu, gümüş beyazı olan alt kısımları ve sırtından geçen bir çizgi hariç kızıl kahverengidir. Ortalama 17-26 cm boyunda, 85-350 g ağırlığındadır.
İnce loris, Sri Lanka'nın iç kesimlerindeki sık yağmur ormanlarında yaşar. Başlıca besinleri Humboldtia laurifolia bitkisidir. Ancak Humboldtia laurifolia bitkisinin de nesli tehlikededir. Bu bitki karıncalarla bir tür ortak yaşam içerisindedir, ki bu lorisler için başka bir yiyecek kaynağıdır.

11. Gooty Örümceği


Sadece Hindistan'da 96 kilometrekarelik bir ormanda yaşayan bu canlı parlak renkleri yüzünden yıllarca koleksiyonerlerin hedefi olmuştur. Yetişkin bir örümceğe ödenen ücret 500 doları bulduğundan aşırı avlanmıştır ve nesli tehlike altındadır.

12. Burma Boynuzlu Keçi


Burma boynuzlu keçi ya da burgu boynuzlu keçi veya yılan yiyen keçi (Capra falconeri), kuzeydoğu Afganistan, kuzey ve orta Pakistan, Hindistan'ın Cemmu ve Keşmir eyaletinin bazı kesimleri ile Türkmenistan, Tacikistan ve Özbekistan'ın güneyinde yaşayan en iri yaban keçisi türüdür. Tehlikedeki türler kategorisinde olan burma boynuzlu keçi nüfusu 2.500 bireyden daha azdır.
Anadolu'ya Türkler gelmeden önce görülmeyen Ankara keçisinin burma boynuzlu keçiden köken aldığı düşünülüyor.

13. Solenodon


Solenodonlar 76 milyon yıldır değişmeden kalan antik bir hayvandır. Ayrıca birkaç zehirli memeli türünden birisi olan bu canlıların yaşam alanı Karayipler'dir. Avrupa'dan gelen kedi ve diğer yırtıcı türlerin başka bir kurbanı olan bu hayvanın nesli tükenmek üzeredir.

14. Yabanarısı Yarasası


Yaban arısı yarasası (Craseonycteris thonglongyai), domuz burunlu yarasa da denir, Craseonycteridae familyasına mensup tek türdür. Yaban arısı yarasası, en küçük memeli hayvandır. Boyu 3 cm. ve ağırlığı 2 g. civarındadır. Yaban arısı yarasası adını iri bir yaban arısı ile aynı boyda oluşundan alır. Diğer adını ise domuz burnunu andıran burnundan alır. Kuyruğu yok denecek kadar kısadır. Kulakları çok iri, gözleri ise çok küçüktür ve çoğunlukla postuna gömülüdür. Yabanarısı yarasası, Tayland'ın batısı ve Myanmar'da yaşar. Nehirlerin yakınındaki kireç taşı mağaralarında barınır.

15. Quokka


Quokkalar Güneybatı Avustralya'nın küçük bir köşesinde bulunan son derece dost canlısı keselilerdir. Tehlike altında olmalarını bu samimiyetlerine bağlayabiliriz. Zira dingolar ve tilkilerle aynı bölgede yaşıyorlar.

16. Florida Puması


Florida puması (Puma concolor coryi), kedigiller (Felidae) familyasından, kritik seviyede soyu tükenmekte olan bir puma alt türüdür. Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida eyaletinde yaşayan bir puma türü olan ve yaygın ismini de bu eyaletten alan Puma concolor coryi doğu ABD'de bulunan tek pumadır. 70'den daha az üreyen üyeye sahip Florida pumasının nüfusu şu an sadece 87'dir. Florida puması ilk kez 1958'de Florida eyalet yasasında soyu tükenme tehlikesinde olan bir hayvan olarak yer almıştır.

17. Kalkık Burunlu Maymun


Asya'da 13.000 feet yükseklikteki ormanlarda yaşayan bu ilginç hayvanın burnu estetik ameliyat olmuş gibi görünüyor. ilginç burnundan dolayı ilgi gören bir tür olan kalkık burunlu maymunlar ormanların hızla yok olmasından dolayı tehlike altındadırlar.

18. Pallas Kedisi


Pallas kedisi ya da manul (Otocolobus manul), Orta Asya’nın  mera  ve  bozkırlarına uzanan geniş ama dağınık bir popülasyona sahip, ufak bir kedi türüdür. Doğal yaşam alanlarının azalması sonucu, av hayvanlarındaki ve avladıkları av oranındaki düşüş; Pallas kedilerinin 2002 yılında IUCN tarafından soyu neredeyse tehdit altındaki türler listesine girmesine neden olmuştur. Pallas kedisi adını, türü ilk keşfeden ve "ikili adlandırma" Felis Manul olarak tanımlayan Alman doğa bilimci Peter Simon Pallas dan almıştır.

19. Uzun Gagalı Dikenli Karıncayiyen


Uzun gagalı dikenli karıncayiyenler 45-77 cm uzunluğa ve 5-16 kilo ağırlığa ulaşabilirler. Dikenleri kısa gagalı dikenli karıncayiyen de olduğundan daha kısa ve daha azdır. Bazı türlerde dikenler tüylerden bile kısadır ve tüylerin arasında zor görünür. Ağızlarının yapısı gagayı andırır ve boru şeklindedir. Kahverengi veya siyah renk olurlar.
Akşam ve gece saatlerinde ava çıkarlar. Çiftleşme zamanının dışında yalnız yaşarlar. Neredeyse sırf solucan ile beslenirler. Çiftleşme yöntemleri hakkında pek bilgi mevcut değildir. Çiftleşmeleri kısa gagalı dikenli karıncayiyenlerin çiftleşmesi ile aynı olduğu tahmin edilir.
Ormanların yakılması ve lezzetli eti yüzünden avlandıkları için sayıları azalmıştır. Sırf bu hayvanları avlamak için özel eğitilmiş av köpekleri vardır. International Union for Conservation of Nature bu hayvanları soyu tükenme tehlikesi altında olanların listesine koymuştur.

20. Sayga


Sayga (Saiga tatarica), boynuzlugiller (Bovidae) familyasından Orta Asya'da yaygın görülen ve antiloplar arasında garip görünüşlü burnuyla dikkat çeken bir memeli türüdür. İyice şişirebildiği, sivri ucu olmayan iri burnuyla tanınır.
Boynuzlar dişilerde bulunmaz. Dişiler yılda 2-6 yavru doğurur. Çiftleşme ve üreme mevsimleri olan Aralık ayında erkeklerin burnu daha da irileşir. Sayganın burnu tamamen körelmiştir fakat nefes alıp verebilir. Nesli tehlike altında olan memeliler arasındadır.
İsmi Çağatayca sayğak'tan gelmektedir. Batı dillerine saiga olarak geçmiştir.

21. Ganj Nehir Yunusu

Ganj nehir yunusu (Platanista gangetica gangetica) ve İndus nehir yunusu (Platanista gangetica minor) Bangladeş, Hindistan ve Pakistan'da bulunan tatlı su ya da nehir yunusları üst familyasının iki alt türüdür. 1970'lerden itibaren iki ayrı tür olarak nitelendirilmektedirler. Ganj nehri yunusu çoğunlukla Hindistan'da Ganj Nehri ve kollarında, İndus nehir yunusu da Pakistan'da İndus Nehri'nde bulunur. Ancak 1998 yılında balinalar üzerine yapılan bir taksonomi çalışması sonucunda bu iki yunus tekrar tek tür olarak listelenmiştir. Bu türün adı Ganj ve İndus nehir yunusu ya da daha genel adıyla Hint nehir yunusudur ancak bu iki isim de çok fazla yaygın değildir.
Pakistan tarafından 2001 yılında tamamlanan kapsamlı sayıma göre günümüzde yaşayan 1.100 birey bulunmaktadır.

22. Sakallı Akbaba


Sakallı akbaba (Gypaetus barbatus), atmacagiller (Accipitridae) familyasından Gypaetus cinsine ait olan tek türün adıdır. Karakuş, kuzu kuşu, Nuri kuşu olarak da bilinir. 
Diğer çoğu akbabadan farklı olarak, sakallı akbabalar kel değildir. Oldukça büyük kuşlardır ve 95-125 cm boyunda, 235-280 cm kanat açıklığındadırlar. Uçuşları sırasında görülen bu özellikleriyle de diğer akbabalardan ayrılırlar. Ağırlıkları 5 ila 7 kg arasındadır.
WWF verilerine göre yaşayan 10.000 birey kalmıştır.

23. Okapi


Okapi (Okapia johnstoni), zürafagiller (Giraffidae) familyasından geviş getiren bir çift toynaklı türüdür.
İlk bakışta görünüşü bir zürafadan daha çok atı andırır, ve arka kısmında zebralarda olduğu gibi siyah beyaz çizgileri vardır. Orman zürafası veya Kısa boyunlu zürafa gibi adlandırmalara da rastlanılabilir.
Sadece Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde yaşayan bu canlıların sayısının 10.000 ile 20.000 arasında olduğu tahmin ediliyor.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder